اگر یک نگاه به لیست ۱۰ شرکت برتر دنیا بیاندازید به راحتی میتوانید متوجه حکومت تکنولوژي بر دنیا شوید. تکنولوژی به سرعت در حال گسترش و همهگیر شدن است. همه وسایل و خدمات به نوعی از پیشرفت تکنولوژي تاثیر میپذیرند و برای ادامه حیات خود باید خودشان را با تکنولوژی روز هماهنگ سازند. گوشیهای موبایل، کامپیوتر و هزاران دستگاه هوشمند دیگر همه و همه گواه خوبی بر این ادعا هستند. با این حال هنوز در اول راه هستیم و بسیاری از تکنولوژیها قدمهای اول خود را بر میدارند. اگر بخواهیم تصوری از آینده داشته باشیم، بد نیست نگاهی به فیلمهای تخیلی بیاندازیم. از ماشینهای پرنده گرفته تا رباتهای هوشمند، آینده چیزی شبیه به یک فیلم تخیلی خواهند بود. با این حال ما در این مقاله قصد داریم با توجه به روند پیشرفت تکنولوژي، ۵ فناوریای که در حال حاضر زیاد مورد توجه نیستند اما در آینده فراگیر خواهند شد را معرفی کنیم.
۱. خانهی هوشمند smart house
ظهور اینترنت هوشمند و امکانات و قابلیتهای آن بدون شک یکی از نقاط عطف سالهای اخیر بوده است. در حال حاضر لوازم خانگی زیادی تولید شدهاند که قابلیت اتصال به اینترنت دارند و میتوانند خودشان بهترین تصمیم را بگیرند. همین امر در کنار به وجود آمدن گجتهای هوشمند منظره خوبی از آینده خانهها به ما میدهد. خانههای هوشمندی که بسیار کاربردیتر از خانههای امروزی خواهند بود. البته امکاناتی مانند یک شمارشگر هوشمند که تنها میتواند میزان انرژی مصرفشده را به افراد نشان دهد و یا یک تلویزیون هوشمند که در بهترین حالت میتواند یک کامپیوتر باشد، روشنایی هوشمند، قفل درب کنترل از راه دور یا سیستم کنترل گرمایش هوشمند با اینکه صفت هوشمندی را یدک میکشند اما هنوز در اول مسیر خود برای ساخت یک خانه هوشمند هستند. سرعت پیشرفت تکنولوژي نوید جایگزین شدن این نسخههای اولیه با نسخههای بسیار پیشرفته را میدهد. برای اینکه یک خانه هوشمند واقعی داشته باشیم باید منتظر بمانیم تا تکنولوژي کار خود را بکند. احتمالا تا همین چند سال آینده ماشین لباسشویی شما قادر خواهند بود لباسهایتان را ارزیابی کند و بهصورت خودکار برنامهی شستشو مناسب را انتخاب کند یا حتی دربارهی برنامهی انتخابی شما که برای شستن لباسها مناسب نیست، به شما هشدار دهد. حتی کارواش شما میتواند تشخیص دهد که خودروی شما با توجه به وضعیت هوای امروز گل آلود خواهد شد و برای تهیه آب گرم به آبگرمکن هوشمندتان دستور میدهد که آب را گرم کند و منتظر آمدن خودروی هوشمند شما به خانه خواهند ماند. حتی شاید اگر شب دیر به خانه برسید احتمالا رختخواب هوشمندتان با توجه به اطلاعاتی که از خودروی هوشمند شما میگیرد میزان خستگی شما را ارزیابی خواهد کرد تا در زمان مناسب مرتب، کمی گرم و برای یک خواب آرام آماده شود. حتی ممکن است نیمه شب یک ایمیل مهم دریافت کنید و ساعت هوشمندتان بنا به ضرورت ایجاد شده شما را از خواب بیدار کند. ساعت شما حتی قادر خواهد بود خواب شما را آنالیز کند و زمان بیدار شدنتان را به چایساز بدهد تا صبح خود را با نوشیدن یک چای گرم شروع کنید. همانطور که مشاهده میکنید هوشمندسازی در این ابعاد اطلاعات بسیار زیادی از اشخاص را جمعآوری خواهد کرد. بنابراین در این مرحله، درک فعالیتهای روزانه، انگیزهها و تعاملهای انسانها با اشیاء هوشمند اهمیت دارد و همین امر باعث شده است که نگرانیهایی در حوزه امنیت به وجود بیاورد. بدون شک هر گجت هوشمندی میتواند هک شود و حال فرض کنید این گجت خانه ما باشد، همانجایی که میخواهیم در آن احساس امنیت داشته باشیم. بنابراین مهمترین مسئله هوشمندسازی خانهها مسئله امنیت است.
۲. منشی مجازی Virtual secretaries
کسبوکارها از مهمترین مشتریهای تکنولوژي هستند به طوری که در حال حاضر تقریبا میتوان ادعا شد تکنولوژي خود به تنهایی بزرگترین کسبوکار دنیاست و همه علاقهدارند به نوعی خود را با تکنولوژي هماهنگ کنند. تکنولوژي میتواند تمام ابعاد یک کسبوکار را تحت تاثیر قرار دهد. حالا به نظر میرسد نوبت به منشیها رسیده است. منشیها نقش تعیینکنندهای در کسبوکار دارند؛ اما اغلب، بیشتر وقت خود را با کارهای وقتگیر و نسبتاً کماهمیتی که میتوانند بهصورت خودکار انجام شوند تلف میکنند. به وجود آمدن سامانههای CRM و منشیهای مجازی به خوبی گواه این قضیه هستند. اما اگر بخواهیم یک دلیل خوب برای ورود تکنولوژي به این بخش بیاوریم بد نیست یک مثال بزنیم. برای مثال سازوکار یک گردهمایی ساده را در نظر بگیرید. شما باید افراد مناسب برای شرکت در این گردهمایی که ترجیحاً از قسمتهای مختلف بازار تجارت باشند، پیدا کنید و سپس زمان مناسبی برای جلسه تعیین کنید. در حال حاضر یک ابزار مناسب برای این مسئله تولید شده است. سایت doodle.com که برای تعیین بهترین زمان جلسه، زمانهای خالی افراد را با یکدیگر مقایسه میکند، یک ابزار مناسب برای چنین کاری میباشد؛ اما این ابزارها درنهایت بر افرادی که مشارکت بالایی دارند، تمرکز میکنند و در صورتی که افراد مناسب شناسایی شده باشند، مفید خواهند بود ولی هنوز راه زیادی برای استخدام به عنوان منشی را دارند. البته در پروژهای که توسط اتحادیه اروپا انجام شده و ۱۰ سال برای آن وقت گذاشته شده است، برای شناسایی افراد مناسب و زمان مناسب برپایی یک رویداد که به یک مسئلهی بهینهسازی فنی تبدیل شده بود، اطلاعاتی مانند دستهبندی سازمانی، آگاهی از جایگاه تلفنهای همراه و تقویمها مورد بررسی قرار گرفتند و احتمالا نتایج این دستاورد و دستاوردهایی از این نوع را در کسبوکارها مشاهده خواهیم کرد بنابراین در سالهای آتی میتوانیم ماشینهایی را که فعالیتهایی فراتر از برنامهریزیهای روزانه در کسب و کارها انجام میدهند، ببینیم. در واقع، نقش دستیارهای مجازی میتواند فراتر از برنامهریزی جلسات و سازماندهی دفتر خاطرات افراد باشد؛ این دستیارها میتوانند به مدیران پروژهها کمک کنند تا افراد مناسب را برای گروه خود جمعآوری کنند و آنها را در جایگاه مناسبی قرار دهند که در نتیجه کارها با راندمان بالاتری انجام شود. البته بازهم به نظر میرسد این اطلاعات شخصی باید در یک فضای امن قرار بگیرند تا تبهکارن نتوانند از آنها سوءاستفاده کنند.
۳. هوش مصنوعی پزشک ai doctor
یکی از زمینههایی که نسبت به اشتباهات انسانی بسیار حساس هست و همه ما شدیدا منتظر حضور هرچه بیشتر تکنولوژی در آن هستیم، صنعت پزشکی میباشد. بدون شک تا همین الان نیز تکنولوژی توانسته کارهای زیادی در زمینه پزشکی انجام دهد و این صنعت را بسیار تحت تأثیر قرار خواهد داد. به راحتی میتوان آینده روشن پزشکی را با ورود تکنولوژی هوش مصنوعی تصور کرد. یک شرکت خصوص به نام Babylon Health در حال انجام یک آزمایش در لندن میباشد که طی آن مراکز مشاوره را تشویق میکند تا در زمانهایی که کار مهمی برای انجام دادن ندارند با یک چتبات تماس بگیرند. این چتبات از یک هوش مصنوعی بهره میبرد که با استفاده از دادههایی که از بیماران دیگر دریافت کرده است به کاربران پیشنهاد میدهد که برای بیماری خود به اورژانس بیمارستان یا داروخانه مراجعه کنند و یا برای بهبود تنها کافی است در خانه استراحت کنند. این شرکت ادعا میکند که بهزودی میتواند سیستمی را توسعه دهد که همانند پزشکان و پرستاران، بیماری را تشخیص دهند. بدون شک استفاده از این تکنولوژي در کشورهایی که با کمبود پزشک مواجه هستند، میتواند بهصورت قابلتوجهی وضعیت سلامت را بهبود ببخشد و به پزشکان این امکان را بدهد تا بهجای صرف زمان بسیار برای تشخیص بیماری بر درمان آن تمرکز کنند. از سوی دیگر، هوش مصنوعی واتسون آیبیام، پلتفرم کلود مِد ایکس و فناوری دیپ گِنومیکس با مراجعه به سوابق بیماری افراد و درمانهای انجامشده، به متخصصان بالینی کمک میکنند تا با آگاهی بیشتری به تجویز درمان جدید بپردازند. البته اگر همه این موارد را بگذاریم در کنار تکنولوژي استفاده شده در برنامههایی مانند فیتبیت، که میتوانند اطلاعات رفتاری و وضعیت درمانی و فعالیتهای بیماران را جمعآوری کنند؛ قطعا با نتایج شگفتانگیزی روبرو خواهیم شد. اما با این اوصاف برای پذیرش گستردهی فناوری هوش مصنوعی در مراقبتهای سلامت، بسیاری از نگرانیهای قانونی و مشروع باید در نظر گرفته شود؛ در حال حاضر، قابل استفاده بودن، اطلاعات سلامتی مناسب، حفظ حریم خصوصی، امنیت، کیفیت محتوا و اعتمادسازی جزو موارد گزارش دادهشده در بیشتر این نرمافزارها هستند. همچنین فقدان پیروی از دستورالعملهای درمانگاهی، نگرانیهای اخلاقی و متناسب نبودن انتظارات در مورد جمعآوری، ارتباط، استفاده و ذخیرهسازی دادههای بیماران نیز از دیگر مشکلات استفاده از هوش مصنوعی در بخش پزشکی هستند. علاوه بر این، محدودیتهای فناوری برای جلوگیری از برداشتهای غلطی که ممکن است به بیمار آسیب برساند، باید شفافسازی شود. اگر سیستمهای هوش مصنوعی بتوانند با این چالشها روبهرو شوند و بر درک و بهبود اقدامات درمانی و ارتباط بین پزشک و بیمار تمرکز کنند، ما میتوانیم شاهد داستانهای بیشتر و موفقتری از ابتکارهای مراقبتهای بهداشتی مبتنی بر دادهها باشیم.
۴. ربات خدمتکار Care robots
حضور رباتها در زندگی ایده جدیدی به حساب نمیآید و سالهاست فکر همه را به خود مشغول کرده است. اما واقعا حضور این رباتها تا چه اندازه مفید خواهد بود؟ چیزی که باعث تمایز تکنولوژي هوشمند موفق از ناموفق میشود، میزان مفید بودن است؛ و این میزان مفید بودن بستگی به زمینهی فعالیت آن تکنولوژی دارد. ایده به خدمت گرفتن رباتها برای انجام کارهای روزانه شاید گول زننده باشد اما تصور کنید یک ربات را برای خدمت در جایی مانند خانه سالمندان که با کمبود پرسنل مواجه است استخدام کنند. قطعا میتوانید فواید بسیار این ربات را تصور کنید. رباتهای مجهز به هوش مصنوعی، مانند رباتهای تشخیص صدا و چهره، میتوانند با افراد مراجعهکننده تعامل داشته باشند و به افراد کمک کنند تا به راحتی راه خود و یا مسئول مربوطه را پیدا کنند. رباتهایی با الگوریتم مسیریابی میتوانند مراجعهکنندگان را به مقصد خود هدایت کنند؛ این کار باعث میشود تا پرستاران مدت زمان بیشتری را به بهبود وضعیت زندگی افراد سالمند اختصاص دهند. البته به کارگیری هوش مصنوعی در محیطهای واقعی و کنترل نشده هنوز با مشکلاتی روبرو هست ولی نتایج خبر از پیشرفت سریع این تکنولوژی میدهند. نرمافزار دیپفِیس فیسبوک در آزمایشی که در آن محققان برای بررسی مشکل تشخیص چهرهی بدون محدودیت، انجام دادهاند، این توانایی را داشت که چهرهها را با دقت ۹۷.۲۵ درصد بهدرستی تشخیص دهد. این نرمافزار بر اساس یادگیری عمیق ساخته شده است. یادگیری عمیق یک شبکهی عصبی مصنوعی است و از میلیونها ارتباط نوری تشکیل شده که میتوانند بهصورت خودکار اطلاعات را با مراجعه به دادهها بهدست آورد.
۵. خودروی خودران self driving
مشکل ترافیک و حملونقل یک مسئله روزانه هست که همه ما با آن سر و کار داریم و دانشمندان همواره در پی حل این مشکل بودهاند. ایده ساخت خودروهای خودران چندسالی هست که شرکتهای بزرگ را به تکاپو انداخته است و احتمالا میدان رقابت بعدی مربوط به حضور تکنولوژی در سیستم حمل و نقل خواهد بود. البته خودروهای خودران هنوز اشتباهاتی دارند اما قطعا با کمی پیشرفت میتوانند ایمنی بیشتری را نسبت به رانندگی توسط یک انسان به ارمغان بیاورند. خودروهایی که به مجموعهای از سنسورهای مختلف برای جمعآوری اطلاعات از محیط اطراف مجهز شدهاند. حال فرض کنید با استفاده از تکنولوژي اینترنت اشیاء همه خودروها به هم متصل شوند و از موقعیت یکدیگر و فضای اطراف هم با خبر شوند. استفاده این حجم از دیتا و تحلیل آن برای افزایش امنیت رانندگی قطعا نوید خیابانهایی امن را میدهد. اما خودروهای خودران علاوه بر استفادهی عمومی میتوانند برای شرکتهای تحویل محصولات نیز مفید باشند؛ با این کار این شرکتها میتوانند هزینهی ارسال محصولات را کاهش دهند و با سرعت و کارایی بیشتری محصولاتشان را به دست مشتری برسانند. پیشرفتهای بیشتری برای استفادهی گسترده از این خودروها لازم است؛ این پیشرفتها هم کنترل کامل وسیله در محیطهای پر رفتوآمد را شامل میشوند و هم چارچوب قانونی مناسب برای استفاده از این وسیلهها؛ به نظر میرسد که باوجود رقابتی که بین شرکتهای خودروسازی آغاز شده است، اولین خودروهای کاملاً خودکار تا ۱۰ سال آینده در دسترس همگان قرار بگیرند.
راجع به نویسنده
سخت بر این اعتقادم که امپراطوری بعدی جهان را ایلان ماسک بنا خواهد نهاد و من علاقهمندم تاریخ شکل گرفتن این امپراطوری را مکتوب کنم.